بسمه تعالی
بیانیه اتحادیه انجمنهای ایرانی علوم ریاضی
روز اول آبان ماه به طور رسمی روز ملی آمار و برنامهریزی نامگذاری شده است و هرسال برنامههای ویژهای توسط مراکز علمی، دستگاههای اجرایی، انجمنهای علمی، دانشگاهها و مخصوصا انجمنهای علمی دانشجویی برای گرامیداشت این روز برگزار میشود.
مطابق معمول لازم است افزایش آگاهی جامعه در رابطه با قدرت و میزان نفوذ آمار در جنبههای مختلف اجتماعی، آموزش و توسعه فکری جامعه و در زمینه سواد آماری با نگاه حرفهای و ارتقا خلاقیت و توسعه در علوم آماری مورد توجه قرار گیرد و اقدامات لازم توسط دستاندرکاران و نهادهای مربوط صورت پذیرد. در سالهای اخیر آموزش و پژوهش در حوزه علم آمار رشد قابل توجهی در ایران یافته است. اما بکارگیری آن در حوزههای مختلف و نیز گسترش تمامی گرایشهای آماری همچنان کافی نیست و نیاز به توجه بیشتری دارد. هم اکنون در اغلب سازمانها و نهادهای مختلف واحد آمار و اطلاعات ایجاد شده است، اما در اغلب واحدها افراد غیرمتخصص شاغل هستند و روند جذب آمارشناسان متخصص در این واحدها نیازمند بهبود است.
گرچه لزوم کاربرد آمار در برنامهریزی و تصمیم گیریها بر مدیران و مسئولان پوشیده نیست، اما باید فرهنگ و سواد آماری در بین آحاد مردم و نیز مسولان، تصمیمسازان و رسانههای عمومی ارتقا یابد. توسعه فرهنگ آماری در کشور از طریق برگزاری همایشها، نشر مجلات علمی و برگزاری کارگاههای آموزشی با همکاری دانشگاهها و سازمانها و انجمنهای آماری کشور قابل انجام است.
متاسفانه از سویی با افت کیفی آموزش آمار و عدم امکان جذب افراد توانمند به این شاخه مهم از دانش بشری روبرو هستیم و از سوی دیگر، اعتماد عمومی به آمار تنزل یافته است که یکی از علل آن عدم انطباق نتایج طرحهای آماری با واقعیت و ناموفق بودن برنامهریزی و تصمیمگیریها بر اساس نتایج دقیق آماری است. طرحهای آماری کلان کشور که نتایج آن اثرات عام در کل جامعه دارد، گاهی توسط افرادی اجرا میشوند که نه تنها از اطلاعات صحیح استفاده نمیکنند، بلکه از تخصص لازم نیز برای تحلیل آنها برخوردار نیستند. راه حل این معضل تشکیل "سازمان نظام آمارشناسی" برای کشور است، که سالها قبل توسط انجمن آمار ایران (یکی از انجمنهای عضو اتحادیه) تدوین گردیده است و مورد حمایت نهادهای آمار رسمی کشور است. در این طرح پیشبینی شده است که اجرای پروژههای آماری، مستلزم اخذ گواهی صلاحیت حرفهای از این سازمان باشد و از بروز خسارات هنگفت ناشی از بهکارگیری نتایج نامعتبر طرحهای آماری جلوگیری شود. خوشبختانه در این زمینه انجمن آمار ایران پیشقدم بوده است و با مشارکت موسسات آماری و شورای عالی آمار تلاش میکند این طرح به تصویب برسد. این مساله و توجه بیشتر به آموزش امار در مقاطع مختلف تحصیلی در این راستا بسیار موثر خواهد بود.
فرهنگ آماری باید از آموزش در مدارس شروع شود و در میان دانش آموزان نهادینه شود. در این راستا اجرای برنامه ملی آمار، تدوین استانداردهای ملی محتوای آموزش آمار از دبستان تا دبیرستان، معرفی اهمیت آموزش آمار در مدارس، از طریق رسانهها باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
زمینههای مختلف علوم آماری به سرعت در حال توسعه و گسترش است. بنابراین فعالیتهایی چون بررسی چالش‌ها و فرصت‌های آموزش عالی در رشته آمار، بازنگری برنامههای آموزشی، تدوین برنامه آموزشی برای زمینههای جدید آمار، تهیه سرفصل و تدوین نحوه تدریس دروس آماری برای سایر رشته‌ها، تقویت و توانمندسازی کارشناسان آمار، معرفی آمار و کاربردهای آن به کارشناسان، مدیران، دانشجویان، محققان سایر رشته‌ها، دانش‌‌آموزان و عموم مردم، معرفی پیشرفت‌های اخیر در حوزههای مختلف آمار میتواند مورد توجه قرار گیرد.
امید است با همت، همکاری و همفکری مسئولان و دستاندرکاران امور آماری، اساتید و دانشجویان و کارشناسان آماری و نیز معلمان آمار مدارس، اقدامات موثری برای تحقق این امور صورت پذیرد، به گونهای که شاهد افزایش فرهنگ و سواد آماری در بین آحاد جامعه و استفاده صحیح از علم آمار در سطوح مختلف برنامهریزی، تصمیمسازی و انجام تحقیقات علمی کشور باشیم.
اول آبان ۱۴۰۲
محسن محمدزاده
رئیس اتحادیه انجمنهای ایرانی علوم ریاضی
|
